آشنایی با پلتفرم پالیگان (Polygon) و توکن کاربردی متیک (Matic)
آشنایی با پلتفرم پالیگان (Polygon) و توکن کاربردی متیک (Matic)
شبکه پالیگان سعی دارد با ایجاد یک پلتفرم غیر متمرکز مشکلات مقیاس پذیری در اتریوم را حل کند. این پلتفرم با استفاده از نسخه بهبود‌یافته‌ای از چارچوب پلاسما (که به عنوان کامیت‌چین – Commit chain – نیز شناخته می‌شود) ایجاد شده است که راه‌حلی برای تراکنش‌های سریع‌تر و ارزان‌تر را در زنجیره اصلی فراهم می‌کند. این سیستم سرزندگی و پویایی را با استفاده از نقطه بررسی‌های گواه اثبات سهام (PoS) فراهم می‌کند. این نقاط بر روی زنجیره اصلی اتریوم قرار گرفته‌اند.
این شبکه از یک توکن کاربردی بومی به نام متیک (Matic) استفاده می‌کند. این توکن برای مقاصد مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد که از جمله آنها می‌توان به کارمزدهای تراکنش و مشارکت در مکانیسم اجماع گواه اثبات سهام شبکه اشاره کرد. اما در سال ۲۰۲۱ یک تغییر استراتژی بزرگ در این شبکه اتفاق افتاد و منجر به تغییر برند این شبکه شد. میزان دارایی قفل‌شده در این شبکه از اول ژانویه ۲۰۲۱ تا به امروز از ۴۰ میلیون دلار به ۷.۵ میلیارد دلار رسیده است. چیزی که واضح است، این است که کاربران امروز برای مبادله توکن‌ها، بازی کردن، پیش‌بینی بازارها و … با تمام وجود پالیگان را در آغوش می‌کشند.
برای آشنایی با رویکرد جدید شبکه پالیگان در ادامه این مقاله با ما همراه باشید.
تغییر شبکه متیک (Matic) به پالیگان (Polygon)
شبکه Matic، پروژه توسعه راه حل لایه دو مبتنی بر اتریوم و بلاک چین مبتنی بر گواه اثبات سهام، در فوریه ۲۰۲۱ اعلام کرد که نام تجاری خود را به پالیگان تغییر می‌دهد. در حالی که محصولات موجود و توکن آن تا حد زیادی بدون تغییر باقی می‌مانند، اما برند تجاری جدید از یک تغییر استراتژیک برای تبدیل شدن به یک تجمیع کننده لایه دو خبر می‌دهد.
شبکه‌های سازگار با اتریوم که هدف آنها کاهش اساسی کارمزدها و زمان انجام تراکنش‌هاست، بر اساس رویکردهای خود برای مقیاس‌پذیری، نام‌های مختلفی دارند. ازجمله این نام‌ها می‌توان به راه‌حل‌های لایه دو (Layer 2s)، رول آپ‌ها (Rollups)، زنجیره‌های جانبی (Sidechain) و پلاسما چین (Plasma Chain) اشاره کرد. ازآنجایی‌که شبکه اصلی اتریوم، به دلیل افزایش تقاضا با ازدحام و هزینه‌های بالای گس مواجه است، راهکارهای محبوب و همچنین کاربران در حال بررسی جایگزین‌هایی مؤثر هستند.
پلیگان علاوه بر روش عمل خود، از سایر راه حل‌های مقیاس پذیری اتریوم، به ویژه Optimistic Rollups ،ZkRollups و StarkWare’s Validium پشتیبانی می‌کند. این استراتژی از طریق Polygon SDK جدید پیاده سازی می‌شود، که به توسعه دهندگان اجازه می‌دهد برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) خود را در زیرساخت‌های مقیاس‌پذیر اتریوم، بدون نیاز به انتخاب هیچ فناوری خاصی، بسازند.
پلتفرم پلیگان قصد دارد، اتریوم را به یک سیستم چند زنجیره‌ای تبدیل کند، و تیم اصلی پروژه آن اعتراف می‌کند که اینکار بی‌شباهت به پروژه‌های دیگر مانند پولکادات، کازمس یا آوالانچ نیست. اما آنها معتقداند که این استراتژی اتریوم محور چندین مزیت قابل توجه نسبت به سیستم‌های رقیب ارائه می‌دهد.
استراتژی پالیگان، اگر با موفقیت اجرا شود، می‌تواند تأثیرات عمده‌ای بر اکوسیستم اتریوم داشته باشد. اینکه این تغییر استراتژی چقدر می‌تواند موفق باشد هنوز مشخص نیست اما به نظر آینده بهتری در انتظار این پلتفرم است. پس در ادامه با همراه باشید تا با این پلتفرم جدید بیشتر آشنا شویم.
پالیگان چیست؟
Polygon که پیش از این با نام شبکه متیک شناخته می‌شد یک پروتکل و چارچوبی برای ساخت و اتصال شبکه‌های بلاکچین سازگار با اتریوم است. این پروتکل سعی دارد برخی از محدودیت‌های عمده اتریوم از جمله توان عملیاتی آن، تجربه ضعیف کاربری و عدم حاکمیت جامعه، را با استفاده از یک راه حل جدید زنجیره‌ای حل کند.
پالیگان توسط بایننس و کوین‌بیس (Coinbase) پشتیبانی می‌شود. این پروژه به دنبال پذیرش گسترده رمز ارزها و حل مشکلات مقیاس پذیری در بسیاری از بلاک چین‌ها است.
پلیگان به جای اینکه یک راه حل ساده مقیاس پذیری مانند شبکه قبلی Matic باشد (که از فناوری معروف به پلاسما برای پردازش معاملات خارج از زنجیره قبل از نهایی کردن آنها در زنجیره اصلی اتریوم استفاده می‌کند) به صورت کامل برای همکاری بین بلاک چین‌ها طراحی شده است. از طریق Polygon، توسعه دهندگان می‌توانند شبکه‌های از پیش تعیین شده بلاک چین را با ویژگی‌های متناسب با نیازهای خود راه اندازی کنند.
چالش‌های پیش روی Polygon
اتریوم مهمترین پلتفرم برای ایجاد برنامه‌های مختلف است اما محدودیت‌هایی دارد. توان کم، UX ضعیف (کارمزد گس زیاد، تاخیر در شروع به کار اتریوم ۲) و عدم وجود حاکمیت در آن. بسیاری از پروژه‌ها در حال بررسی بلاک چین‌های سازگار با اتریوم به عنوان راهی برای کاهش این محدودیت‌ها هستند در حالی که هنوز از اکوسیستم اتریوم استفاده می‌کنند. با این حال، هیچ پروتکل یا چارچوبی واحد برای اتصال این بلاکچین‌ها و زیرساخت‌های اندکی برای اتصال آنها به یکدیگر به روشی سازگار و قابل اعتماد وجود ندارد. این چالش‌های قابل توجهی در توسعه ایجاد می‌کند و باعث تکه تکه شدن اکوسیستم می‌شود. اما آیا پلیگان برای این‌ها راه‌حلی دارد؟
راه حل شبکه پالیگان
پالیگان یک شبکه لایه ۲ برای ساخت شبکه‌های بلاک چین سازگار با اتریوم توسعه داده است. چارچوب ماژولار پالیگان برای ساخت شبکه‌های سفارشی به سازندگان امکان می‌دهد شبکه‌های بلاک چین از پیش تعیین شده را با یک کلیک مستقر کنند. به علاوه، Polygon تعامل هر بلاک چین با بلاک چین دیگر را آسان می‌کند.
پلیگان توسط توسعه دهندگان با توجه به نیاز مقیاس پذیری، برای توسعه دهندگان ساخته شده است. محیط‌های اجرای Wasm به صورت سفارشی و با ویژگی‌های «امنیت به عنوان یک سرویس» ماژولار و با سازگاری کامل با استاندارد و عملکرد اتریوم ساخته شده است. این بدان معناست که شبکه‌های پلیگان می‌توانند از فناوری، استانداردها، زبان‌ها و ابزارهای ایجاد شده، برای ایجاد شبکه های بلاک چین قابل تنظیم برای شرکت‌ها استفاده کنند. پالیگان حتی توسعه دهندگانی که با پروتکل آشنایی ندارند را قادر می سازد تا شبکه هایی بسیار قابل تنظیم و قابل ارتقا با زمان کوتاه برای بازار ایجاد کنند که باعث ایجاد قابلیت همکاری بین شبکه‌ای می‌شود.
تیم اصلی پروژه پلیگان
این تیم مدت‌ها قبل از به وجود آمدن این پروژه، در اکوسیستم اتریوم مشارکت داشته است. پروژه Matic در آوریل ۲۰۱۹ و در جریان یک IEO در صرافی بایننس ایجاد شد. در ۳۱ می سال ۲۰۲۰، Matic به طور رسمی راه‌اندازی شبکه اصلی خود را اعلام کرد. با تغییر شبکه Matic به Polygon تیم اصلی بنیانگذاران آن که متشکل از سه توسعه دهنده هندی بود همچنان به کار خود ادامه دادند و نفرات جدیدی نیز به آن اضافه شدند.
به عنوان بخشی از استراتژی جدید، این پروژه از توسعه دهندگان و تأثیرگذاران مشهور اتریوم مانند هادسون جیمسون، رایان شان آدامز، آنتونی ساسانو و جان لیلیک به عنوان مشاور بهره‌مند شد. به گفته نیلوال (Nailwal) یکی از هم‌بنیانگذاران این پروژه، برخی از مشاوران رویکرد پالیگان را مشابه کار پولکادات بر روی اتریوم توصیف کردند، که این یک عنوان رسمی نیست که توسط تیم پذیرفته شده است اما می‌تواند هدف این پروژه را آسان‌تر بیان کند.
نحوه کار پالیگان چگونه است؟
برای تعریف معماری پلیگان می‌توان آن را به عنوان یک سیستم چهار لایه متشکل از لایه اتریوم، لایه امنیتی، لایه شبکه‌های پلیگان و لایه اجرایی تعریف کرد. لایه اتریوم اساساً مجموعه ای از قراردادهای هوشمند است که در اتریوم اجرا می‌شود. این قراردادهای هوشمند مواردی مانند نهایی کردن تراکنش‌ها، استیکینگ و ارتباط بین اتریوم و زنجیره‌های مختلف Polygon را کنترل می‌کنند. لایه امنیتی در کنار اتریوم اجرا می شود و نقش “اعتبارسنج‌ها به عنوان یک سرویس” را فراهم می‌کند که به زنجیره‌ها امکان می‌دهد از یک لایه امنیتی دیگر بهره مند شوند. هر دو لایه اتریوم و امنیتی اختیاری هستند.
اما به دو لایه اجباری اصلی می‌رسیم. اولین لایه شبکه های Polygon است که اکوسیستم شبکه‌های بلاک چین ساخته شده بر روی پلیگان را تشکیل می‌دهد. که هر یک از آنها انجمن خود را دارند و مسئولیت رسیدگی به اجماع محلی و تولید بلاک را دارند. لایه دوم ، لایه اجرایی است که پیاده‌سازی ماشین مجازی اتریوم (EVM) بر روی Polygon است که برای اجرای قراردادهای هوشمند استفاده می‌شود. زنجیره‌های راه اندازی شده در Polygon به لطف قابلیت های دلخواه ارسال پیام آن، قادر به برقراری ارتباط هم با یکدیگر و هم با زنجیره اصلی اتریوم هستند. این امکان استفاده از موارد جدید جدید مانند ایجاد برنامه‌های غیر متمرکز و مبادله ساده ارزش بین سیستم عامل‌های مختلف را فراهم می‌کند.
شبکه اصلی اتریوم به دست ماینرها اداره می‌شود. ماینرها با مکانیسم اجماع اثبات کار تراکنش‌های کاربران را پردازش می‌کنند. بااین‌حال، به‌زودی قرار است سازوکار اجماع اتریوم به اثبات سهام تغییر کند. راه‌حل‌های مقیاس‌پذیری، همچون پالیگان برای پردازش تراکنش‌ها به نقشی مشابه با اپراتورها در شبکه خود نیاز دارند. با این‌حال چندین تفاوت اصلی وجود دارد. اپراتورها در شبکه پالیگان علاوه بر پردازش و صحت سنجی تراکنش‌ها همانند یک ماینر، می‌توانند ورود و خروج کاربران از زنجیره پالیگان را تسهیل نمایند.
پالیگان برای امنیت شبکه خود، به مجموعه‌ای اعتبارسنج‌ها که همان اپراتورهای شبکه هستند وابسته است. نقش اعتبارسنج‌ها درواقع، اجرای یک فول نود، تولید بلاکها، اعتبارسنجی و مشارکت در اجماع و انجام بازرسی‌ها در شبکه اصلی اتریوم است. برای فعالیت به‌عنوان اعتبارسنج در شبکه پالیگان کاربران بایستی در قرارداد مدیریت سهام مستقر در بلاکچین اصلی اتریوم توکن‌های متیک (MATIC) خود را سپرده‌گذاری کنند.
پاداش‌ها متناسب با سهام اعتبارسنج‌ها میان آنها توزیع شده و موجودی پاداش هر کاربر در قرارداد هوشمندی دائماً به‌روز می‌شود. بااین‌حال، اعتبارسنج بودن نیز خطرات خاص خود را دارد. درصورتی‌که یک نود اعتبارسنج در شبکه خرابی چون امضای مضاعف (Double Signing) به بار بیاورد، سپرده او کاسته خواهد شد.
اعتبارسنج‌ها در حقیقت توکن‌های متیک خود را به‌عنوان وثیقه در اختیار شبکه قرار می‌دهند و در ازای تلاش برای تأمین امنیت شبکه، پاداش کسب می‌کنند. علاوه بر این، تا زمانی که دو سوم از اعتبارسنج‌های شبکه به‌درستی به وظیفه خود عمل کنند، شبکه با دقت به کار خود ادامه خواهد داد.
پالیگان چگونه با اتریوم در ارتباط است؟
در بیشتر الگوهای طراحی توکن، توکن در بلاکچین اتریوم ضرب شده و می‌توان آن را به سازوکار اثبات سهام پالیگان منتقل کرد. برای انتقال توکن‌ها از اتریوم به پالیگان، کاربر بایستی توکن‌های خود را در قراردادی در بلاکچین اتریوم قفل کرده و پس از آن توکن‌های مربوطه در شبکه پالیگان ضرب خواهند شد. این مکانیسم برای انتقال توکن‌ها، به تأیید دو سوم از اعتبارسنجان شبکه پالیگان احتیاج دارد.
برداشت از شبکه پالیگان به اتریوم در دو مرحله صورت می‌گیرد. نخست، توکن‌ها باید در زنجیره متیک سوزانده شوند و پس از آن اثبات این توکن سوزی باید به شبکه اصلی اتریوم ارائه گردد.
بسته به تعداد دفعات بازرسی اعتبارسنج‌ها، انتقال وجوه یک الی سه ساعت به طول خواهد انجامید. این انتقال از طریق مکانیسم همگام‌سازی صورت می‌گیرد. بگذارید بیشتر توضیح دهیم. برای تحقق فرایند انتقال از پالیگان به اتریوم، از یک مکانیسم بریج (Bridge Mechanism) ویژه بهره برده می‌شود. هنگامی‌که کاربر قصد دارد به اتریوم بازگردد، به‌جای روش معمول آزاد شدن دارایی‌ها از یک قرارداد خاص، توکن‌ها در بلاکچین اتریوم ضرب می‌شوند.
اما اگر در رابطه با یک تراکنش نامعتبر پالیگان اختلاف وجود داشته باشد چه اتفاقی خواهد افتاد؟ در حال حاضر، هیچ راهی برای به وجود آمدن تراکنش نامعتبر و یا اختلاف در آن وجود ندارد. بااین‌حال، اعتبارسنجان شبکه اثبات سهام پالیگان به‌صورت دوره‌ای بازرسی انجام داده و نتایج را به شبکه اتریوم ارسال می‌کنند.
چه تفاوتی میان ابزارهای توسعه اتریوم و پالیگان وجود دارد؟
اگر شما یک توسعه‌دهنده اتریوم هستید، یک توسعه‌دهنده پالیگان نیز محسوب می‌شوید. در حقیقت تمامی ابزارهایی که با آنها آشنایی دارید مانند Truffle، Remix، Web3js، Infura و … در پالیگان پشتیبانی می‌شوند. اخیراً نیز Infura و Truffle برای کمک به استقرار توسعه‌دهندگان در پالیگان، تغییراتی را به وجود آورده‌اند. بنابراین، از دیدگاه توسعه تفاوت چندانی میان اتریوم و پالیگان وجود ندارد.
چگونه اجماع اثبات سهام پالیگان به امنیت آن کمک می‌کند؟
تا زمانی که دو سوم از اعتبارسنج‌های شبکه به وظیفه خود به‌خوبی عمل کنند، وجوه موجود در پالیگان در امنیت کامل به سر می‌برند. بااین‌حال، اگر سناریویی رخ دهد که اعتبارسنج‌ها به وظیفه خود عمل نکنند، شبکه متوقف خواهد شد و به عقب بازخواهد گشت. برای راه‌اندازی مجدد زنجیره به حالت قبلی، اجماع اجتماعی نیاز است تا بتوان به نقاط بازرسی قبلی شبکه بازگشت.
اما آیا اجماع اثبات سهام پالیگان خطایی هم دارد؟
ساخت این شبکه به‌دقت صورت گرفته است. بااین‌حال، اگر اشکالی وجود داشته باشد یا در بخش مهمی از سیستم سوءاستفاده صورت گیرد، راه‌حل اصلی، بازگرداندن شبکه به حالت قبلی خواهد بود.
هدف پالیگان چیست؟
پلیگان برای تسهیل آینده‌ای ساخته شده است که دیگر در آن بلاک چین‌های مختلف به صورت مجزا و جدا از یکدیگر کار نمی‌کنند، بلکه در عوض به عنوان شبکه‌هایی هستند که در یک فضای گسترده‌تر و بهم پیوسته استفاده می‌شوند. هدف بلند مدت آن فراهم آوردن جهانی باز و بدون مرز است که در آن کاربران بتوانند بدون نیاز به گشت و گذار در میان واسطه‌ها و گذر از موانع مختلف، با محصولات و خدمات غیرمتمرکز ارتباط برقرار کنند.
این هدف ایجاد یک هاب است که بلاک چین‌های مختلف می‌توانند به راحتی به آن متصل شوند، در حالی که به طور همزمان بر برخی از محدودیت های فردی خود مانند، کارمزدهای بالا، مقیاس پذیری ضعیف و امنیت محدود، غلبه می‌کنند. Polygon از فناوری‌های مختلفی برای دستیابی به این چشم انداز استفاده می‌کند ، این موارد عبارتند از:
- گواه اثبات سهام: زنجیره اصلی پالیگان یک زنجیره جانبی اتریوم است که به عنوان زنجیره Matic POS شناخته می‌شود، که یک لایه امنیتی گواه اثبات سهام را به بلاک چینی راه اندازی شده در Polygon اضافه می‌کند.
- زنجیره پلاسما: پلیگان از یک فناوری مقیاس گذاری معروف به پلاسما برای جابجایی دارایی‌ها بین زنجیره اصلی و زنجیره‌های دیگر از طریق پل‌های پلاسما استفاده می‌کند.
- ZK-rollups: که یک راه حل مقیاس بندی جایگزین برای جمع‌بندی تعداد زیادی از تراکنش‌ها به خارج از زنجیره است که در یک معامله واحد استفاده می‌شود و با استفاده از روش اثبات با دانش صفر (Zero Knowledge Proof) برای ثبت نهایی عمومی در زنجیره اصلی اتریوم استفاده می‌شود.
- Optimistic rollups: راه حلی که بر روی اتریوم برای تسهیل تراکنش‌های فوری از طریق استفاده از اثبات تقلب (fraud proofs) اجرا می‌شود.
همانطور که ممکن است متوجه شده باشید، Polygon قصد دارد بیش از یک راه حل مقیاس پذیری را با توجه به هدف خود برای به حداقل رساندن موانع و تلاش برای کاهش کارمزدهای تراکنش‌ها، ارائه دهد. البته در حال حاضر تنها لایه امنیتی گواه اثبات سهام و راه حل پلاسما در حال اجرا بر روی این شبکه است و باقی موارد قرار است به آن اضافه شود.
توکن متیک (Matic) چیست؟
اگرچه پالیگان چشم انداز ارائه شده توسط شبکه متیک را به طرز چشمگیری تغییر داده است، اما هنوز هم از همان توکن کاربردی معروف به MATIC استفاده می‌کند.
این توکن ERC-20 سرمایه اصلی اکوسیستم پالیگان است. این توکن نه تنها برای کارمزد تراکنش‌ها استفاده می‌شود، بلکه برای تهیه امنیت شبکه Polygon نیز استفاده می‌شود. از زمان تغییر نام تجاری، توکن پالیگان (MATIC) با افزایش چشمگیر کاربرد و همچنین افزایش قابل توجه قیمت را شاهد بوده است. توکن متیک برای اهداف مختلفی دیگری نیز در اکوسیستم پالیگان استفاده می‌شود، از جمله شرکت در حاکمیت شبکه با رأی دادن به پیشنهادهای بهبود پلیگان (PIP) و کمک به امنیت شبکه از طریق استیکینگ آن است.
وضعیت حال حاضر توکن متیک
توکن Matic در زمان نگارش این مقاله و بنا بر سایت CoinMarketCap با قیمت حدودا ۱.۱۴ دلار معامله می‌شود و از لحاظ حجم بازار نیز در رتبه ۱۶ بازار ارز‌های دیجیتال قرار دارد. حجم بازار این توکن حدود ۷ میلیارد و دویست میلیون دلار است و حجم معاملات آن در ۲۴ ساعت گذشته حدود ۴۶۴ میلیون دلار بوده است. توکن MATIC دارای محدودیت ۱۰ میلیارد توکن است که میزان عرضه فعلی آن حدود ۶.۳ میلیارد است. بهترین صرافی‌های برای مبادله این توکن نیز بایننس، هیوبی، BitForex و .. هستند.
بالاترین قیمتی که این توکن تا به حال به خود دیده است حدود ۲.۶۸ دلار بوده است و پایین‌ترین قیمت آن نیز حدود ۰.۰۰۳ دلار بوده است. بازگشت سرمایه‌گذاری این توکن، از زمان راه‌اندازی تا به حال حدود ۲۵۱۹۰ درصد بوده است.
نتیجه‌گیری
شبکه Matic با تغییر نام تجاری و استراتژی خود نشان داده است که قصد دارد گام‌های بزرگتری را در زمینه مقیاس‌پذیری بردارد. البته باید این را نیز اضافه کرد که این شبکه رقبای سرسختی در این مسیر دارد اما با توجه به تیم قوی و با سابقه آن، آینده بهتری را می‌توان برای پالیگان تصور کرد. در سال پیش شاهد تغییر برند در چندین پروژه بودیم که بعضی از آنها مانند Aave بسیار موفق بودند. حال باید دید که آیا Polygon نیز می‌تواند به این موفقیت دست یابد یا خیر. شما نیز می‌توانید نظرات خود را با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید.
